معرفی رشته حقوق
رشته حقوق یکی از محبوبترین و پرطرفدارترین رشتههای گروه علوم انسانی است. این رشته مناسب افرادی است که روحیه عدالتطلبی، قدرت استدلال، فن بیان و علاقه به دفاع از حق دیگران دارند. فارغالتحصیلان رشته حقوق میتوانند در حوزههای متنوعی از جمله وکالت، قضاوت، مشاوره حقوقی و پژوهش فعالیت کنند.
معرفی رشته حقوق
قدمت قوانین اجتماعی به بیش از ۴۰۰۰ سال پیش بازمیگردد. یکی از نخستین نشانههای قانون به دوران حمورابی حدود ۳۸۰۰ سال پیش مربوط میشود. در طول تاریخ، نیاز به آموزش و تربیت متخصصان حقوق منجر به تأسیس دانشکدههای حقوق شد. اولین دانشکده حقوق جهان در سال ۱۷۷۹ در ایالت ویرجینیا آمریکا تأسیس شد. امروزه مدارس عالی حقوق جایگاه ویژهای در نظام آموزشی جهان دارند.
تاریخچه رشته حقوق در ایران
در ایران، توجه به حقوق اجتماعی را میتوان در منشور حقوق بشر کوروش مشاهده کرد. اما بهصورت آکادمیک، فرانسیس آدولف پرنی در سال ۱۲۹۰ خورشیدی پیشنهاد تأسیس مدرسه عالی حقوق را ارائه داد. با تأسیس دانشگاه تهران در سال ۱۳۱۳، دانشکده حقوق و علوم سیاسی ایجاد شد. امروز رشته حقوق در اکثر دانشگاههای کشور اعم از دولتی، آزاد، پیام نور و… ارائه میشود.

رشته حقوق در یک نگاه
حقوق مجموعهای از قواعد و قوانین است که نظم اجتماعی را برقرار میکند. این رشته در دو بخش کلی حقوق داخلی و حقوق بینالملل و همچنین در حقوق عمومی و حقوق خصوصی تقسیمبندی میشود.
حقوق عمومی: مربوط به حاکمیت و رابطه دولت با مردم.
حقوق خصوصی: ناظر بر روابط فردی و اجتماعی مردم با یکدیگر.
واحدهای درسی رشته حقوق
برنامه درسی کارشناسی حقوق شامل ۱۴۰ واحد است که در ۴ سال (۸ ترم) ارائه میشود.
دروس عمومی: ۲۲ واحد (شامل مبانی اسلام، تاریخ اسلام، زبان فارسی، زبان عمومی و …)
دروس پایه: ۲۱ واحد (مانند مقدمه علم حقوق، حقوق اساسی، حقوق مدنی، اصول فقه)
دروس اختصاصی: ۸۷ واحد (مانند حقوق جزا، حقوق تجارت، آیین دادرسی مدنی و کیفری، حقوق بینالملل)
دروس اختیاری: ۱۰ واحد (مانند حقوق رسانه، حقوق محیط زیست، فلسفه حقوق، حقوق فناوریهای نوین)
دانشگاههای برتر رشته حقوق در ایران
بازار کار رشته حقوق
بازار کار رشته حقوق در ایران گسترده و متنوع است. فارغالتحصیلان این رشته میتوانند در موقعیتهای شغلی زیر فعالیت کنند:
- وکالت (پس از قبولی در آزمون وکلا و گذراندن دوره کارآموزی)
- قضاوت و بازپرسی
- مشاوره حقوقی در بانکها، شهرداریها و شرکتهای خصوصی
- کارشناسی دادگستری
- سردفتری اسناد رسمی و دفاتر ثبت اسناد
- تدریس در دانشگاه (برای فارغالتحصیلان دکتری)
درآمد رشته حقوق
درآمد فارغالتحصیلان رشته حقوق بسته به شغل انتخابی، تجربه کاری، تخصص و محل فعالیت متفاوت است. وکالت یکی از پردرآمدترین شاخههای این رشته محسوب میشود. قضاوت نیز جایگاه شغلی با درآمد و اعتبار اجتماعی بالاست.
گرایشهای رشته حقوق در مقاطع بالاتر
دانشجویان در مقطع کارشناسی با یک مدرک واحد فارغالتحصیل میشوند، اما در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری میتوانند گرایشهای تخصصی را انتخاب کنند.
گرایشهای کارشناسی ارشد حقوق
- حقوق بینالملل
- حقوق جزا و جرمشناسی
- حقوق خانواده
- حقوق تجارت الکترونیک
- حقوق بشر
- حقوق ثبت اسناد و املاک
- حقوق محیط زیست
- حقوق نفت و گاز
گرایشهای دکتری حقوق
- حقوق عمومی
- حقوق خصوصی
- حقوق بینالملل عمومی
- حقوق جزا و جرمشناسی
- حقوق نفت و گاز
رشته حقوق در جهان
دانشگاههای معتبر جهان مانند هاروارد، آکسفورد و کمبریج از برترین مراکز آموزش حقوق محسوب میشوند. در آسیا نیز دانشگاه ملی سنگاپور جایگاه ویژهای دارد. درآمد شغل وکالت در کشورهای توسعهیافته بسیار بالاست؛ بهعنوان مثال:
- آمریکا: حدود ۸۷۰۰۰ دلار در سال
- آلمان: حدود ۵۸۰۰۰ یورو در سال
- فرانسه: حدود ۵۰۰۰۰ دلار در سال
سوئیس: حدود ۱۲۷۰۰۰ فرانک در سال
جمعبندی
رشته حقوق از جمله رشتههای پرطرفدار علوم انسانی است که جایگاه شغلی و اجتماعی بالایی دارد. علاقهمندان به این رشته باید روحیه عدالتطلبی، فن بیان قوی و توانایی استدلال داشته باشند. با توجه به بازار کار گسترده در ایران و جهان، میتوان آینده درخشانی برای فارغالتحصیلان رشته حقوق متصور شد.